Và bạn cũng muốn nói tiếng Trung hay và chuẩn như người bản ngữ?
Nhưng…
…bạn vẫn CHƯA BIẾT phải HỌC NHƯ THẾ NÀO?
Cách 1: Tăng kỹ năng nghe tiếng Trung vô cùng hiệu quả
Để kỹ năng nghe được cải thiện, bạn phải luyện nó trong một khoảng thời gian dài.
Nghe tiếng Trung vài giờ mỗi ngày “trong khoảng một tháng” không hề đủ. Bạn cần phải nghe với thời lượng vừa đủ và làm điều đó trong nhiều tháng liền (hoặc là cả một năm).
Sai lầm trong quá trình luyện tập của bạn đó là bạn chọn sai tài liệu với trình độ của mình. Chọn tài liệu quá dễ hoặc quá khó đều sẽ khiến bạn nản chí và bỏ cuộc sớm.
Một hành động phí công vô ích nữa là bạn chỉ nghe mà không dành thời gian để hiểu nên mãi không tiến bộ. Thực tế, bạn sẽ chỉ nghe tốt và tiếp thu nhanh khi hiểu được nội dung mình đang tiếp nhận là gì.
Vậy giải pháp?
Nếu là người mới luyện, hoặc kỹ năng này còn rất yếu, thì bạn nên:
Sau đó nâng dần lên các câu chuyện dài hơn, khó hơn.
Cuối cùng là luyện nghe từ các bản tin trên tivi, radio, show truyền hình…
Còn nếu khả năng nghe của bạn đã tốt rồi, bạn có thể tìm luôn những đoạn hội thoại tiếng Trung khó hơn để luyện nghe:
Hội thoại mà trong đó mọi người nói hơi nhanh một chút (nhưng bạn vẫn hiểu được đoạn đối thoại đó).
Hội thoại có chứa một số từ và cụm từ mà bạn không biết (nhưng bạn vẫn hiểu được ý chính).
Hội thoại mà trong đó bạn có thể nghe và hiểu được từ 80 – 90% các câu.
Bạn có thể tham khảo Bộ tài liệu luyện giao tiếp nghe nói tiếng Trung kèm video bài giảng bám sát theo sách.
Về tài liệu
Tôi không ép buộc bản thân phải nghe hết tất cả, mà thường chỉ chọn những chuyên mục cảm thấy hay và có động lực để nghe.
Về phương pháp
Tôi thường luyện nghe bằng kỹ thuật Nghe Ngấm và có thêm 1 vài chi tiết nhỏ cho mình. Đây là 3 bước luyện nghe tiếng Anh mà tôi thường áp dụng.
Bước 1: Làm quen với bài nghe tiếng Anh
Luyện nghe từ 3-5 lần, chỉ nghe chưa cần hiểu nội dung, và hãy cố gắng không xem phần transcript/ bản chữ của bài nghe.
Bước 2: Hiểu nội dung
Mục đích chính của bước này là cần phải hiểu nội dung.
Tôi luyện nghe từ 2 – 3 lần cùng với phần transcript/ bản chữ của bài.
Với những từ chưa biết, trước tiên tôi sẽ dựa vào hoàn cảnh và câu nói để suy ra nghĩa của từ. Sau đó tôi dùng từ điển để tra lại. Hành động nhỏ này sẽ kích thích tư duy, khiến tôi nhớ từ và cách sử dụng của nó lâu hơn.
Bước 3: Nghe và ngấm toàn bộ nội dung
Lúc này tôi nghe lại và không theo dõi bản dịch.
Với những bài có quá nhiều thông tin, tôi thường hãy nhắm mắt để có thể tập trung nhiều nhất vào bài nghe.
Trong khi nghe, tôi cũng tưởng tượng trong đầu diễn biến, cảm xúc của nhân vật trong câu chuyện hay đoạn hội thoại đó. Cứ tiếp tục như vậy cho đến khi tôi có thể hiểu được toàn bộ nội dung.
Cách 2: Làm thế nào để luyện nói tiếng Trung thật trôi chảy?
1. Tập suy nghĩ mọi thứ bằng tiếng Trung sẽ giúp bạn phản xạ nhanh hơn khi giao tiếp thực
Cách này giúp việc nói tiếng Trung trở nên đơn giản hơn do việc tư duy của bạn đã thành phản xạ và có hệ thống.
Hãy cố gắng sử dụng tiếng Trung để suy nghĩ bất cứ việc gì trong cuộc sống hằng ngày, bắt đầu từ những đồ vật xung quanh bạn với những câu đơn giản nhất.
Ví dụ: Trên bàn của bạn có 1 cây bút. Thay vì nghĩ bằng tiếng Việt rồi dịch ra tiếng Trung, hãy nói luôn: “这是一支笔，它在桌子上。”
Bạn không nhất thiết phải nói ngay một câu dài. Hãy bắt đầu bằng những câu ngắn gọn và đơn giản nối tiếp nhau. Dần dần khi bạn đã quen, hãy thử sức với những câu dài hơn.
2. Luyện nói tiếng Trung một mình hoặc nói trước gương giúp bạn hình thành sự tự tin trong giao tiếp
Khi bạn đã tư duy được bằng tiếng Trung rồi thì hãy cố gắng nói suy nghĩ ấy ra, biến chúng thành lời.
Đọc tiếng Trung bạn cũng phải làm như vậy, ngay cả khi không có ai ở đó để chỉnh sửa. Chắc chắn bạn sẽ thấy thoải mái, không còn ngại ngùng và cảm thấy tự tin hơn.
Một cách luyện nói tiếng Trung khá hữu dụng nữa là luyện tập trước gương. Đặc điểm của việc tập luyện này giúp bạn có thể quan sát được khẩu hình miệng, hết thảy khuôn mặt và cơ thể bạn khi nói.
Phương pháp này giúp bạn điều chỉnh miệng và lưỡi khi luyện phát âm nhiều lần để tìm ra âm chuẩn xác, cũng như tự tin nhìn thẳng vào đối phương trong giao tiếp.
3. Luyện nói tiếng Trung theo kỹ thuật nói đuổi giúp bạn tự tin nói chuẩn và trôi chảy
Kỹ thuật nói đuổi là kỹ thuật luyện nói tiếng Trung bằng cách bạn lắng nghe tiếng Trung, nói lặp lại và đuổi theo tốc độ của người bản xứ.
Bước 1: Luyện tai nhạy tiếng Trung Bước 2: Luyện nói tiếng Trung với tốc độ chậm
Đầu tiên bạn hãy nghe và nhẩm theo bản dịch từ 1 – 3 lần cho đến khi quen. Sau đó nói to theo bài từ 3 – 5 lần hoặc nhiều hơn cho đến khi bạn bắt kịp tốc độ của giáo viên.
Cuối cùng là bỏ bản dịch, vừa nghe vừa nói to theo bài luyện cho đến khi bạn cảm thấy đuổi kịp được tốc độ, tự tin về cách phát âm và các âm đuôi.
Bước 3: Luyện nói tiếng Trung với tốc độ của người bản xứ
Tương tự như bước 2, trước tiên bạn cũng nghe và nhẩm theo bài nói từ 1- 3 lần. Sau đó nói đuổi theo từ 2 – 3 lần hoặc hơn. Lúc này bạn có thể sử dụng bản dịch trong trường hợp cần thiết.
Cuối cùng, không sử dụng bản dịch và chỉ tập trung vào việc luyện tập từ 3 – 5 lần, cho đến khi bạn có thể bắt kịp được tốc độ của người bản xứ.
4. Luyện nói tiếng Trung theo kỹ thuật phản xạ đa chiều giúp bạn tự tin nhanh chóng bắn tiếng Trung như gió với người Trung Quốc
Bước 1: Nghe kĩ để hiểu ý chính bài nghe
Bước 2: Luyện trả lời ngắn
Sau mỗi câu hỏi của đối phương thì bạn nhấn dừng lại khoảng 6 giây và trả lời ngắn, nhanh nhất có thể.
Tập trung vào câu hỏi và trả lời ngay lập tức. Chỉ cần trả lời ý chính, chưa cần quan tâm câu trả lời của bạn đúng hay sai.
Sau khi trả lời xong, hãy nghe thật kỹ câu trả lời của nhân vật bạn chọn. Nếu muốn, bạn có thể sử dụng kỹ thuật Nói Đuổi để luyện nói.
Thực hành từ 2 – 3 lần.
Bước 3: Hiểu toàn bộ câu hỏi và câu trả lời
Bạn hãy nghe lại và theo dõi cùng bản dịch từ 2 – 3 lần.
Có thể sử dụng từ điển hoặc bản dịch trong trường hợp cần thiết.
Mục tiêu ở bước này bạn cần hiểu toàn bộ đoạn hội thoại với bộ câu hỏi và câu trả lời mẫu đã đưa ra.
Bước 4: Luyện nghe nói phản xạ tiếng Trung
Tương tự bước 2, nghe lại bài và cố gắng trả lời ngay lập tức.
Cố gắng trả lời dài (như trả lời mẫu) các câu hỏi và giảm dần các câu trả lời ngắn.
Luyện tập từ 3 – 5 lần hoặc có thể nhiều hơn, cho đến khi bạn có thể trả lời các câu hỏi ngay lập tức và dễ dàng.
Có thể tạm dừng nếu bạn thực sự cần.
5. Kể một câu chuyện bằng tiếng Trung tập cho bạn thói quen nói được nhiều câu liền mạch
Ghi nhớ một câu chuyện và kể lại nó bằng tiếng Trung sẽ giúp bạn luyện được các cách nối câu từ dài và liền mạch.
Chọn một câu chuyện mà bạn yêu thích hay những mẩu chuyện ngắn “Quà tặng cuộc sống” sau khi hiểu hết và nắm rõ được cốt truyện thì hãy tự mình kể lại nó bằng tiếng Trung với giọng điệu của chính mình.
Nhớ rằng tư duy bằng tiếng Trung trong khi kể chuyện. Tập trung vào việc nói trôi chảy thay vì nói một cách chính xác. Nói từng câu theo cách của riêng bạn.
6. Thực hành luyện nói tiếng Trung với người bản xứ giúp bạn tiến bộ không ngờ
Nói chuyện trực tiếp với người Trung Quốc, bạn sẽ được nghe rất nhiều giọng nói khác nhau nên khả năng nghe của bạn sẽ nhanh chóng tiến bộ.
Hơn nữa, bạn sẽ phải sử dụng hoàn toàn tiếng Trung trong quá trình giao tiếp với người Trung Quốc.
Khi bị đặt trong hoàn cảnh này, dù chỉ là đặt câu hỏi, bộ não của bạn cũng sẽ được vận dụng hết công suất để tìm ra từ đồng nghĩa hoặc cách diễn đạt tương tự để diễn tả ý nghĩ của mình.
Vô hình chung, khả năng ghi nhớ từ, cấu trúc cũng như khả năng phản xạ của bạn sẽ được nâng lên đáng kể.
Thêm 1 lợi ích nữa là bạn sẽ biết được ngữ điệu, cách phát âm đúng và tự điều chỉnh để có giọng nói tự nhiên nhất.
Vậy có những cách nào để nói chuyện với người Trung Quốc?
Tham gia các câu lạc bộ tiếng Trung không chỉ giúp bạn luyện giao tiếp, mà còn kết nối bạn với những người cùng sở thích, cùng niềm đam mê để các bạn giao lưu, mở rộng mối quan hệ của mình. Tìm hiểu câu lại bộ “Giao lưu tiếng”
Kết bạn bốn phương qua các trò chơi có server quốc tế, các app có kết nối với người nước Trung Quốc.
Tham gia các chương trình, khóa học trực tiếp 1 – 1 với người nước Trung Quốc.
Note: Tôi vẫn ưu tiên cách tham gia câu lạc bộ và tham gia chương trình khóa học nhất, bởi bạn sẽ bớt đi nỗi lo gặp phải người xấu, lừa đảo…
Chương 3: Những yếu tố quan trọng giúp bạn tự học tiếng Trung giao tiếp tiếng Trung thành công
1. Từ vựng
Đây là một yếu tố quan trọng khi học bất cứ ngôn ngữ nào.
Bạn cần có lượng từ vựng phong phú thì cuộc hội thoại của bạn mới trở nên thú vị. Từ vựng quá ít sẽ làm cản trở năng lực nghe hiểu của bạn.
Đặt mình vào vị trí của người nghe, chắc chắn bạn cũng không muốn mình phải nhắc lại quá nhiều lần và giải thích nghĩa từ nào đó khi bạn đang hào hứng kể chuyện phải không?
Cách tốt nhất để xây dựng kho từ vựng là đọc sách, báo tiếng Trung thật nhiều, hoặc thu thập từ vựng qua các bài nghe, bài hát, phim ảnh.
Để việc học từ vựng được hiệu quả, bạn không chỉ học mỗi nghĩa mà còn cần học hình thái của từ đó nữa.
Tôi sẽ chia sẻ cách ghi nhớ từ vựng của tôi. Phương pháp này đã giúp tôi ghi nhớ được hơn 7000 từ và sử dụng chúng thành thạo như bây giờ:
Khi bắt gặp một từ mới, tôi sẽ phân tích cái nhìn trực quan của từ này bằng cách tự hỏi những câu sau:
Từ này có bao nhiêu âm tiết, ngữ nghĩa?
Từ này có thể kết hợp được với bao nhiều từ khác?
Tiếp theo, tôi sẽ cố xử lý ý nghĩa của từ đó bằng cách sau:
Phân loại từ đó ra thuộc dạng tốt, xấu hay trung lập.
Nhanh chóng tạo ra một hình ảnh khác thường (hoặc một câu chuyện) bao gồm cả nghĩa của từ này.
Xem liệu các từ có chung chữ cái nào với tên của tôi không.
Nghĩ ra các từ khác có ý nghĩa tương tự với từ mà tôi muốn nhớ.
Điều quan trọng trong phương pháp này là tôi tập trung phân tích cả ý nghĩa và hình thức của từ cùng lúc sao cho não kết nối chúng lại.
2. Ngữ pháp
Với trình độ tiếng Trung cơ bản, nói cách khác là “tiếng Trung bồi” thì ngữ pháp thực sự chưa quá quan trọng.
Nhưng, nếu muốn đàm phán, tranh luận, thuyết phục người khác hoặc tự giới thiệu ở buổi phỏng vấn, xin việc, sử dụng đúng cấu trúc câu sẽ tăng độ uy tín, tin cậy của bạn trong mắt đối phương, nhà tuyển dụng.
Thêm nữa, khi giỏi ngữ pháp, bạn sẽ nghe hiểu người bản xứ dễ dàng hơn.
Nếu ví việc học tiếng Trung với việc xây một ngôi nhà, thì ngữ pháp tiếng Trung sẽ đóng vai trò là nền móng và khung nhà.
Móng và khung chắc thì nhà xây lên sẽ chắc chắn, có thể xây cao hay mở rộng thêm nhiều những chi tiết thiết kế khác, và ngược lại.
Vậy nên học ngữ pháp như thế nào?
Bạn không nên chỉ học ngữ pháp theo hình thức nghe giảng và làm bài tập theo cách truyền thống. Cách này có thể giúp bạn học được nhiều kiến thức nhưng không ghi nhớ lâu và sử dụng hiệu quả được.
Theo kinh nghiệm của tôi, bạn nên học ngữ pháp theo cách hiểu bản chất và cách sử dụng của từng mục ngữ pháp nhỏ.
Phân tích tình huống sử dụng của chúng qua các ví dụ trong bài luyện tập.
Lấy các ví dụ tương tự, thực hành đặt câu, sử dụng trong tình huống nói và viết đối với mục ngữ pháp đó.
Sử dụng tài liệu hướng dẫn ngữ pháp có kèm các file nghe đối với mỗi mục ngữ pháp để ghi nhớ cách sử dụng, phát âm, cấu trúc câu và ý nghĩa.
Và đây là 3 bước học ngữ pháp tiếng Trung mà tôi đã và đang áp dụng rất hiệu quả:
Học có mục đích rõ ràng
Chia nhỏ mục tiêu học tập theo từng phần nhỏ
Học mới và ôn luyện đều đặn hàng ngày
Có 1 mẹo học mà tôi thường áp dụng là: với những bài ngữ pháp khó, tôi tự tạo ấn tượng cho bản thân để có thể ghi nhớ tốt hơn.
Ví dụ: khi học về cấu trúc câu dạng thì tương lai, bạn có thể liên tục nắm chặt bàn tay trái, đến lúc phải làm bài tập về cấu trúc dạng này bạn cũng làm như vậy, bộ não bạn sẽ được kích thích để ghi nhớ cấu trúc đó tốt hơn.
3. Phát âm
Để nghe tiếng Trung tốt thì bạn cần phải nói tiếng Trung giỏi. Để nói tiếng Trung giỏi thì bạn cần phải phát âm tiếng Trung chuẩn.
Và trớ trêu thay, đây lại là điều mà người khác chú ý nhất khi bạn giao tiếp với họ lần đầu tiên.
Họ đang chú ý lắng nghe để hiểu những gì bạn nói và chưa để ý đến vốn từ vựng của bạn nhiều hay ít, hay là có đúng ngữ pháp hay không.
Hệ quả của việc phát âm sai là đối phương không thể hiểu bạn đang nói gì, tệ hơn là có thể gây ra hiểu lầm.
Ngược lại, cùng một từ mà bạn phát âm sai thì khi nghe người nước ngoài nói, bạn sẽ không thể hiểu được vì không nhận ra đó là từ nào, dẫn đến không hiểu được cả câu.
Phát âm là yếu tố quan trọng giúp người nghe hiểu được những điều bạn nói. Nếu bạn có giọng nói rõ ràng và dễ nghe, mọi người sẽ thích dành thời gian nói chuyện với bạn hơn.
Bạn thấy sao?
Tôi rất mong nhận được phản hồi của bạn về bài cẩm nang tự học tiếng Trung giao tiếp này của tôi.