– Phân biệt được các mức độ cấu trúc của prôtêin: Cấu trúc bậc 1, Cấu trúc bậc 2, Cấu trúc bậc 3, Cấu trúc bậc 4.
– Nêu được chức năng 1 số loại prôtêin và đưa ra các VD minh họa.
– Nêu được các yếu tố ảnh hưởng đến chức năng của prôtêin và giải thích ảnh hưởng của những yếu tố này đến chức năng của prôtêin.
Tóm tắt lý thuyết Sinh 10 Bài 5 ngắn gọn
I. CẤU TRÚC CỦA PRÔTÊIN. 1. Thành phần hoá học.
– Prôtêin là chất hữu cơ, có cấu trúc đa phân được cấu tạo từ các đơn phân là axit amin
– Có 20 loại axit amin
– Số lượng, thành phần và trình tự sắp xếp các axit amin quy định tính đa dạng của Prôtêin
2. Cấu trúc vật lí: Prôtêin Có 4 bậc cấu trúc.
a. Cấu trúc bậc 1: Các axit amin liên kết với nhau tạo thành chuỗi pôlipeptit
b. Cấu trúc bậc 2: Chuỗi pôlipeptit bậc 1 xoắn hoặc gấp nếp
c. Cấu trúc bậc 3: Chuỗi pôlipeptit bậc 2 tiếp tục xoắn tạo nên cấu trúc không gian 3 chiều đặc trưng
d. Cấu trúc bậc 4: Do 2 hay nhiều chuỗi pôlipeptit có cấu trúc bậc 3 tạo thành
– Cấu trúc của prôtêin quy định chức năng của nó. Khi cấu trúc không gian bị phá vỡ (Do nhiệt độ cao, độ pH …) thì prôtêin bị mất chức năng
II. CHỨC NĂNG CỦA PRÔTÊIN
1. Cấu tạo nên tế bào và cơ thể.
Ví dụ: Colagen trong các mô liên kết
2. Dự trữ axit amin
Ví dụ: Cazêin trong sữa, prôtêin trong hạt
3. Vận chuyển các chất
Ví dụ: Helmôglôbin trong máu
4. Bảo vệ cơ thể
Ví dụ: Các kháng thể
5. Thu nhận thông tin
Ví dụ: Các thụ thể trong tế bào
6. Xúc tác cho các phản ứng sinh hóa
Ví dụ: Các loại enzim trong cơ thể
Hướng dẫn Soạn Sinh 10 Bài 5 ngắn nhất
Câu hỏi trang 25 Sinh 10 Bài 5 ngắn nhất:
Tại sao chúng ta lại cần ăn prôtêin từ các nguồn thực phẩm khác nhau.
Vì cơ thể người không tự tổng hợp được tất cả các axit amin mà phải lấy từ bên ngoài. Khi Pro được đưa vào sẽ được các enzim phân giải thành các axit amin để hấp thụ tạo ra loại protein đặc thù cho cơ thể người. Mỗi loại thực phẩm chỉ chứa một số loại axit amin nhất định nên để cung cấp được tất cả axit amin cần cho tổng hợp protein thì cần bổ sung từ nhiều nguồn thực phẩm khác nhau.
Bài 1 trang 25 Sinh 10 Bài 5 ngắn nhất:
Nếu cấu trúc bậc 1 của prôtêin bị thay đổi, ví dụ axit amin này bằng axit amin khác thì chức năng của prôtêin có bị thay đổi không? Giải thích.
– Nếu cấu trúc bậc 1 của protein bị thay đổi, ví dụ axit amin này bằng axit amin khác thì chức năng của protein đó có thể bị thay đổi.
– Vì khi thay đổi thế axit amin sẽ tạo nên 1 protein khác, 2 protein này có thể cùng hoặc khác nhau về chức năng.
Bài 2 trang 25 Sinh 10 Bài 5 ngắn nhất:
Nêu một vài loại prôtêin trong tế bào người và cho biết các chức năng của chúng.
– Prôtêin trong cơ thể người có rất nhiều loại (côlagen, prôtêin hêmôglôbin, kháng thể, các enzim, các thụ thể trong tế bào….).
– Côlagen tham gia cấu tạo nên các mô liên kết cấu tạo nên tế bào và cơ thể. Hêmôglôbin có vai trò vận chuyển O 2 và CO 2. Prôtêin histon cấu tạo nên chất nhiễm sắc. Hoocmôn insulin điều hòa lượng đường trong máu. Kháng thể, inteferon bảo vệ cơ thể chống tác nhân gây bệnh.
Bài 3 trang 25 Sinh 10 Bài 5 ngắn nhất:
Tơ nhện, tơ tằm, sừng trâu, tóc, thịt gà và thịt lợn đều được cấu tạo từ prôtêin nhưng chúng khác nhau về rất nhiều đặc tính. Dựa vào kiến thức trong bài, em hãy cho biết sự khác nhau đó là do đâu?
Cơ thể sinh vật đều được cấu tạo từ hơn 20 loại axit amin khác nhau. Các axit amin này được sắp xếp khác nhau, thành phần khác nhau và số lượng khác nhau sẽ tạo ra vô số prôtêin khác nhau về cấu trúc và chức năng. Do vậy nên tơ nhện, tơ tằm, sừng trâu, tóc, thịt gà và thịt lợn đều được cấu tạo từ prôtêin nhưng chúng khác nhau về rất nhiều đặc tính.
Câu hỏi củng cố kiến thức Sinh 10 Bài 5 hay nhất
Câu 1. Chứng minh rằng prôtêin là loại hợp chất hữu cơ đa dạng nhất trong tất cả các đại phân tử hữu cơ?
Câu 2. Những yếu tố nào có thể làm thay đổi chức năng của prôtêin?
Câu 3. Axit amin không thể thay thế là gì? Chúng ta có thể lấy nó từ đâu?
Câu 4. Vì sao khi ăn prôtêin của nhiều loài động vật nhưng cơ thể lại tạo ra prôtêin đặc trưng cho người ?
Câu 5. Vì sao phải ăn prôtêin từ nhiều loại thức ăn khác nhau?
Trắc nghiệm Sinh 10 Bài 5 tuyển chọn
Câu 1: Hiện tượng nào sau được gọi là biến tính của protein?
A. Khối lượng của protein bị thay đổi
B. Liên kết peptit giữa các axit amin của protein bị thay đổi
C. Trình tự sắp xếp của các axit amin bị thay đổi
D. Cấu hình không gian của protein bị thay đổi
Câu 2: Protein không có chức năng nào sau đây?
A. Điều hòa thân nhiệt
B. Cấu trúc nên hệ thống màng tế bào
C. Tạo nên kênh vận động chuyển các chất qua màng
D. Cấu tạo nên một số loại hoocmon
Câu 3: Cho các nhận định sau:
1. Cấu trúc bậc 1 của phân tử protein là chuỗi pôlipeptit
2. Cấu trúc bậc 2 của phân tử protein là chuỗi pôlipeptit ở dạng co xoắn hoặc gấp nếp
3. Cấu trúc không gian bậc 3 của phân tử protein là chuỗi pôlipeptit ở dạng xoắn hoăc gấp nếp tiếp tục co xoắn
4. Cấu trúc không gian bậc 4 của phân tử protein gồm hai hay nhiều chuỗi pôlipeptit kết hợp với nhau
5. Khi cấu trúc không gian ba chiều bị phá vỡ, phân tử protein không thực hiện được chức năng sinh học
Có mấy nhận định đúng với các bậc cấu trúc của phân tử protein?
A. 2.
B. 3
C. 4.
D. 5
Câu 4: Điểm giống nhau giữa protein và lipit là
A. Cấu trúc theo nguyên tắc đa phân
B. Có chức năng dự trữ và cung cấp năng lượng cho tế bào và cơ thể
C. Đều có liên kết hidro trong cấu trúc phân tử
D. Gồm các nguyên tố C, H, O
Câu 5: Khi nói về cấu trúc của protein, phát biểu nào sau đây là sai?
A. Được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là các axit amin
B. Mọi phân tử protein đều có cấu trúc không gian 4 bậc
C. Cấu trúc không gian được duy trì bằng các liên kết yếu
D. Mỗi protein được cấu tạo từ một hoặc nhiều chuỗi polipeptit
Câu 6: Đặc điểm khác nhau giữa cacbohidrat với lipit?
A. là những phân tử có kích thước và khối lượng lớn
B. tham gia vào cấu trúc tế bào
C. dự trữ và cung cấp năng lượng cho tế bào và cơ thể
D. cấu tạo theo nguyên tắc đa phân
Câu 7: Khi nói về protein, phát biểu nào sau đây là đúng?
A. Protein được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân và nguyên tắc bổ sung
B. Protein được cấu tạo từ 1 hoặc nhiều chuỗi polipeptit
C. Protein mang thông tin quy định tính trạng trên cơ thể sinh vật
D. Protein được tổng hợp dựa trên khuôn mẫu của rARN
Câu 8: Cho các nhận định sau về protein, nhận định nào đúng?
A. Protein được cấu tạo từ các loại nguyên tố hóa học: C, H, O
B. Protein mất chức năng sinh học khi cấu trúc không gian bị phá vỡ
C. Protein ở người và động vật được tổng hợp bởi 20 loại axit amin lấy từ thức ăn
D. Protein đơn giản gồm nhiều chuỗi pôlipeptit với hàng trăm axit amin
Câu 9: Protein nào sau đây có vai trò điều hòa nồng độ các chất trong cơ thể?
A. Insulin có trong tuyến tụy
B. Kêratin có trong tóc
C. Côlagen có trong da
D. Hêmoglobin có trong hồng cầu
Câu 10: Khi nói về axit amin, phát biểu nào sau đây là sai?
A. Mỗi axit amin có ít nhất một nhóm amin (NH2)
B. Mỗi axit amin chỉ có đúng một nhóm COOH
C. Những axit amin cơ thể không tổng hợp được gọi là axit amin không thay thế
D. Axit amin là một chất lưỡng tính (vừa có tính axit, vừa có tính bazo)
Vậy là chúng ta đã cùng nhau soạn xong Bài 5. Protein trong SGK Sinh học 10. Mong rằng bài viết trên đã giúp các bạn nắm vững kiến thức lí thuyết, soạn các câu hỏi trong nội dung bài học dễ dàng hơn qua đó vận dụng để trả lời câu hỏi trong đề kiểm tra để đạt kết quả cao