Tôi nên bắt đầu học tiếng Anh từ đâu? Nếu bạn đang mất gốc và lạc lối giữa hàng trăm cách học tiếng Anh rời rạc trên Internet, hãy để tôi giúp bạn định hướng từng bước cần làm để học tiếng Anh hiệu quả.
Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn những kỹ năng để xây dựng nền tảng cơ bản nhất, từ việc đặt mục tiêu, lên kế hoạch học tiếng Anh, cho đến các phương pháp học từ vựng, ngữ pháp và qua phim ảnh…
Các bước học tiếng Anh hiệu quả
1. Xác định mục tiêu cần đạt khi học tiếng Anh
Trước khi tìm hiểu về phương pháp, hãy trả lời câu hỏi: Bạn học tiếng Anh để làm gì?
Bạn cần tiếng Anh để làm việc? Bạn đang nợ tín chỉ tiếng Anh để tốt nghiệp đại học? Bạn muốn tự tin giao tiếp với người nước ngoài? Hãy bắt đầu với một danh sách kết quả muốn đạt được.
Mục tiêu có phải chỉ đơn giản giúp tạo động lực thúc đẩy nỗ lực? Không!
Đây là bí quyết: Hãy đi sâu vào mục tiêu của mình hơn nữa.
Nếu bạn muốn học tốt tiếng Anh để đi du lịch, hãy xác định những gì bạn sẽ làm khi đi du lịch.
Tôi sẽ lên máy bay, check in ở khách sạn, gọi đồ ăn trong chợ ẩm thực hoặc nhà hàng, mua đồ ở cửa hàng…List ra danh sách những việc sẽ làm.
Bạn muốn giao tiếp với đồng nghiệp là người nước ngoài?
Đến đây, có lẽ bạn đã phần nào hiểu được mục tiêu có ý nghĩa gì, giờ hãy bắt đầu xây dựng kế hoạch học giỏi tiếng Anh của mình.
2. Cách lên kế hoạch cá nhân để học tốt tiếng Anh
– Tại sao bạn muốn học tiếng Anh?
(Tôi đã hướng dẫn ở phần 1)
– Bạn thích cách học tiếng Anh nào?
Bạn muốn học bằng cách giao tiếp tiếng Anh thực tế? Hay dễ tập trung hơn khi viết ra hoặc nhìn vào hình ảnh? Bạn dễ tập trung hơn vào buổi sáng sớm hay buổi tối?
– Bạn có bao nhiêu thời gian học tiếng Anh mỗi ngày?
Hãy thực tế, nhìn vào lịch sinh hoạt thường nhật của mình và tính xem bạn có thể dành bao nhiêu cho việc học. Một tiếng trước khi ngủ, nửa tiếng khi ngồi trên xe buýt hay nửa ngày vào chiều chủ nhật?
Nếu không chắc, hãy dành 1 tuần sinh hoạt bình thường và note lại những lúc có thể học.
– Bạn có những tài nguyên nào để học tốt tiếng Anh?
Bạn có laptop, smartphone hay giáo trình học tiếng Anh không? Bạn sống gần thư viện không? Có app hay phần mềm nào giúp bạn học tiếng Anh hiệu quả không?
Nếu không có, bạn sẽ lấy từ đâu? Bạn chi được bao nhiêu tiền để đầu tư tài nguyên học?
Tôi sẽ liệt kê những tài nguyên giúp bạn học tiếng Anh hiệu quả ở phần 4
– Có ai sẵn sàng giúp bạn học tiếng Anh không?
Con người luôn là nguồn tài nguyên lý tưởng nhất để học tiếng Anh, hãy tận dụng mọi sự giúp đỡ nếu có.
2.2 Xác định kiến thức cần học để đạt mục tiêu
Ở phần 1, tôi đã hướng dẫn bạn cách xác định mục tiêu khi học tiếng Anh và chia nhỏ mục tiêu thành các bước nhỏ hơn.
Ví dụ: Mục tiêu của tôi là tự tin thuyết trình ở công ty chẳng hạn.
Vậy bạn cần trau dồi thêm các kỹ năng:
+ Bước 1: Ghi nhớ từ vựng cơ bản/ từ vựng Anh văn chuyên ngành.
+ Bước 2: Phát triển kỹ năng Viết chính thống.
+ Bước 3: Kỹ năng giao tiếp đám đông (Social skill).
Giờ hãy xác định mức độ ưu tiên của mỗi kỹ năng.
+ Bước 1 chiếm 50% thời gian học tiếng Anh trong tuần.
+ Bước 2 chiếm 25% thời gian học tiếng Anh trong tuần.
+ Bước 3 chiếm 25% thời gian trong tuần.
Đây là quy tắc chung, nếu bạn cảm thấy bước 2 quan trọng hơn, hãy dành 50% cho bước 2.
2.3 Ráp tất cả dữ liệu thành thời gian biểu hoàn chỉnh
Thứ 2:
6h sáng: Ăn sáng.
6.30 sáng: Học tiếng Anh (Từ vựng).
Tra nghĩa từ vựng mới, từ loại (danh, động từ hay túc từ…) cách sử dụng trong các tình huống.
Đặt 5 câu áp dụng cho mỗi từ vựng mới học được.
7.30 sáng: Đi làm.
5.30 chiều: Tan làm.
6h chiều: Rèn luyện kỹ năng Speaking với bạn bè giỏi tiếng Anh hoặc tham gia câu lạc bộ tiếng Anh.
7h tối: Về nhà, ăn uống, tắm rửa.
9h tối: Học tiếng Anh (Từ vựng).
Ôn lại từ vựng mới học lúc sáng bằng flashcard Anki.
10h tối: Thư giãn.
10.30 – 11h: Đi ngủ.
Đừng vội xây dựng thời khóa biểu học anh Văn ngay, ví dụ trên chỉ là mẫu cơ bản, bạn cần hiểu rõ về mỗi kỹ năng trước khi quyết định những gì cần làm.
3. Kỹ năng nào là quan trọng nhất khi học tiếng Anh?
Hầu hết người học muốn giao tiếp tiếng Anh tốt hơn, họ thường tập trung vào kỹ năng NÓI. Tuy nhiên, chỉ giỏi 1 kỹ năng không giúp bạn giao tiếp tiếng Anh tốt hơn.
+ Bạn cần skill NGHE trước nếu muốn NÓI tốt.
Về cơ bản, 4 kỹ năng trong tiếng Anh được chia thành 2 nhóm:
+ INPUT: LISTENING (Qua tai) và READING (qua mắt), để tiếp nhận thông tin.
+ OUTPUT: SPEAKING (qua miệng) và WRITING (qua bàn tay) để diễn đạt thông tin.
Vậy kỹ năng nào là quan trọng nhất, nên ưu tiên đầu tiên khi học tiếng Anh? Tùy vào mục tiêu bạn đặt ra.
Ví dụ: Khi giao tiếp thực tế với người nước ngoài, bạn sẽ dành khoảng 40% thời gian để NGHE, thời gian NÓI chỉ chiếm 35%, khoảng 16% quá trình giao tiếp đến từ việc ĐỌC và 9% là VIẾT.
Ngoài ra, mỗi kỹ năng chính đều có những “kỹ năng con” đi kèm.
Ví dụ: PRONUNCIATION (phát âm) là rất cần thiết để cải thiện SPEAKING, trong khi đó SPELLING (viết đúng chính tả) giúp WRITING tốt hơn. GRAMMAR (ngữ pháp) và VOCABULARY (từ vựng) thì cần trong mọi trường hợp.
4. Các hình thức học tiếng Anh hiệu quả
Thời gian biểu chỉ có ý nghĩa nếu bạn xác định được mình sẽ học bằng phương pháp nào. Tôi sẽ liệt kê vài lựa chọn chính cùng ưu khuyết điểm của chúng.
4.1 Học tiếng Anh với gia sư 1 kèm 1
Dạy kèm cá nhân là cách học tiếng Anh hiệu quả nhất. Đối với các bạn hoàn toàn mất gốc, tôi khuyên bạn nên dành ít nhất 3 tháng học gia sư để lại lấy kiến thức nền tảng, trước khi tự nghiên cứu ở giai đoạn sau.
Ưu điểm:
+ Là cách học tiếng Anh cực kỳ hiệu quả.
+ Chương trình học được thiết kế riêng theo nhu cầu cá nhân.
+ Học được tất cả các kỹ năng.
Nhược điểm:
+ Đắt tiền, chắc chắn rồi.
+ Chất lượng gia sư là vấn đề cần quan tâm, bạn sẽ phải học thử vài thầy để xác định ai là phù hợp nhất.
4.2 Học tiếng Anh online tại nhà
Unica hay Duolingo có rất nhiều khóa học tiếng Anh từ cơ bản đến nâng cao. Chúng giúp bạn nắm được kiến thức cần học ở mỗi cấp độ, nhưng không có giáo viên hỗ trợ trực tiếp.
Ví dụ: Ở cấp độ cơ bản, bạn sẽ học về cách chia thì, từ vựng cơ bản, từ loại (Danh, động từ…) và cách ghép câu.
Ưu điểm:
+ Có thể học bất cứ khi nào bạn muốn.
+ Rẻ hơn đáng kể so với học ở trung tâm.
+ Cấu trúc bài học cụ thể ở mỗi cấp độ.
Nhược điểm:
+ Chương trình học không được cá nhân hóa.
+ Dễ nản chí vì không có giáo viên trực tiếp đốc thúc.
Tìm hiểu thêm: Cách học tiếng Anh online (Tôi sẽ cập nhật trong thời gian sớm nhất).
4.3 Học ở trung tâm/ lớp học tiếng Anh
Học ở trung tâm được xem là lựa chọn phổ biến nhất ở thời điểm hiện tại. Chương trình học được thiết kế sẵn, dễ dàng tương tác với bạn bè cùng khóa và có giáo viên hướng dẫn.
Ưu điểm:
+ Rẻ hơn so với hình thức học 1 kèm 1.
+ Lý tưởng để rèn luyện kỹ năng Nói cùng bạn bè.
+ Giúp bản thân có động lực học tập.
+ Có chương trình học rõ ràng.
Nhược điểm:
+ Việc lựa chọn trung tâm rất quan trọng.
+ Chương trình học có thể quá nhanh hoặc quá chậm so với trình độ của bạn.
+ Giáo viên không thể kèm sát tất cả, cần ý thức tự học ở nhà.
+ Hiếm khi lựa chọn giáo viên như ý.
Học tốt tiếng Anh tại các trung tâm
5. Cách học tiếng Anh dành cho người mất gốc
Nếu bạn bắt đầu từ số 0, tôi sẽ liệt kê một số kiến thức căn bản cần tìm hiểu trước khi bắt đầu.
+ Học cách phát âm từ vựng tiếng Anh.
+ Học về từ loại, bao gồm danh từ, động từ, tính từ, trạng từ…
+ Từ vựng nền tảng. Bạn cần vốn từ vựng tối thiểu để áp dụng trong các tình huống.
+ Học cách ráp câu hoàn chỉnh. Ví dụ: Căn bản nhất là cấu trúc S (Chủ từ) + V (Động từ) + O (túc từ).
+ Học cách chia thì. Ví dụ: Hiện tại đơn, hiện tại tiếp diễn, tương lai đơn, quá khứ…
+ Học cách sử dụng các cấu trúc ngữ pháp cơ bản như if…then…, wish, used to…., so sánh hơn, so sánh nhất…
+ Đọc thử một số đoạn hội thoại trong sách giáo khoa để nghiệm kiến thức học được.
Tìm hiểu thêm: Cách học từ vựng tiếng Anh (Tôi sẽ cập nhật trong thời gian sớm nhất).
6. Cách học tiếng Anh hiệu quả
Đây là phần dành cho những bạn đã xây dựng kiến thức nền tảng.
6.1 Cách học LISTENING trong tiếng Anh
– Học nghe Podcast
Đừng lúc nào cũng cầm bút trong tay, ở giai đoạn đầu, bạn chỉ cần nghe.
– Xem các chương trình tiếng Anh
Các show dành cho trẻ em rất hữu ích để học tiếng Anh hiệu quả. Lưu ý không phải chương trình nào cũng phù hợp với trình độ của bạn, một số show dùng rất nhiều tiếng lóng.
– Học tiếng Anh qua phim
Học tiếng Anh từ một bộ phim yêu thích là phương pháp học tiếng Anh rất hiệu quả. Bạn có đủ động lực để “luyện” suốt 1 tiếng mà không cảm thấy chán.
6.2 Cách học tiếng Anh SPEAKING hiệu quả
– Ghi âm lại giọng nói của chính bạn
Đây là bước giúp bạn phát hiện điểm yếu trong cách phát âm. Lý tưởng nhất, hãy nghe một đoạn hội thoại ngắn, lặp lại những gì bạn nghe và so sánh bản thu âm với bản gốc.
– Học về cách phát âm PRONUNCIATION
Thậm chí nhiều bạn ở trình độ trung cấp vẫn chưa biết cách đọc bảng phiên âm tiếng Anh. Bạn có thể dễ dàng tìm hiểu miễn phí trên Youtube.
Ở cấp độ cao hơn, hãy tìm hiểu cách nhấn âm trong câu, cách uốn lưỡi.
6.3 Phương pháp học READING tiếng Anh hiệu quả
Hãy đọc ít nhất một tài liệu bằng tiếng Anh mỗi ngày. Sách thiếu nhi, tạp chí, bài viết trên website, hướng dẫn cách sử dụng…Tất cả những gì bạn quan tâm.
Ở trình độ cơ bản, bạn có thể kết hợp với Google Dịch. Tuy nhiên, hãy cố gắng nắm nghĩa cơ bản của câu trước khi tra nghĩa chính xác.
Nếu đọc truyện, hãy áp dụng quy tắc Who, What, Where, When, Why.
WHO: Ai là nhân vật chính trong câu truyện.
What: Chuyện gì đã xảy ra.
Where: Câu chuyện diễn ra ở đâu.
When: Nó diễn ra khi nào.
Why: Tại sao nó diễn ra.
Bạn có thể viết hoặc nói câu trả lời cho những câu hỏi trên, note lại từ vựng mới vào sổ tay cá nhân và xem lại mỗi tối trước khi ngủ.
6.4 Cách học WRITING tiếng Anh
– Tập viết nhật ký cá nhân
Đừng quá đặt nặng ngữ pháp, viết tự do về trải nghiệm của bạn trong ngày có thể rất hữu ích, hãy vui vẻ với ngôn ngữ.
– Viết email bằng tiếng Anh
Đây là một bài tập khác có thể thực hiện hàng ngày. Hãy nhớ rằng luyện tập thường xuyên chắc chắn là phương pháp học tiếng Anh hiệu quả nhất hiện nay.
– Tìm hiểu các quy tắc ngữ pháp quan trọng
Bạn có thể phạm hàng trăm lỗi ngữ pháp khi viết, từ nhưng câu tiếng Anh đơn giản nhất. Lỗi sai về động từ đi sau chủ ngữ là phổ biến nhất.
Ví dụ:
Sai: He like football.
Đúng: He LIKES football.
Giải thích: Động từ đi sau he/she/it ở thì hiện tại đơn lúc nào cũng phải thêm s/es.
Hoặc lỗi sử dụng mạo từ chẳng hạn. Trong tiếng Việt không có mạo từ, vì vậy đây là một trong những lỗi ngữ pháp rất thường gặp phải.
Ví dụ:
Sai: I saw movie yesterday.
Đúng: I saw A MOVIE yesterday.
7. Cách học tiếng Anh giao tiếp hiệu quả
Theo tiêu chuẩn, để thực sự giao tiếp như người bản xứ, bạn phải giỏi cả kỹ năng Speaking, Listening và Reading (Kỹ năng đọc hiểu giúp luyện tập phản xạ khi giao tiếp thực tế).
Các bước luyện tập theo trình tự:
+ Luyện tập cách phát âm tiếng Anh.
+ Kết hợp ngữ pháp tạo thành câu hoàn chỉnh.
+ Từng bước luyện nghe tiếng Anh.
+ Luyện nói tiếng Anh trực tiếp với người nước ngoài.
Tôi đã hướng dẫn chi tiết các bước cần thực hiện trong bài viết Cách Học Tiếng Anh Giao Tiếp.